تغییرات ادم مغزی و پیامدهای نورولوژی بعد از ضربه‌ی مغزی تجربی با مصرف توأم استروژن وپروژسترون

مقدمه: مطالعه‌های زیادی نشان داده‌اندکه خیز (ادم) مغزی کنترل نشده علت بسیاری از ناتوانی‌ها و مرگ و میرها در ضربه‌ی مغزی است. مطالعه‌های قبلی اثر محافظت‌کنندگی مصرف تنهای استروژن و پروژسترون را در ضربه مغزی نشان داده‌اند. در این مطالعه اثر مصرف توأم استروژن و پروژسترون به دنبال ضربه‌ی مغزی منتشر بر خیز مغزی و پیامد نورولوژی آن در موش‌های صحرایی ماده بررسی شده است. مواد و روش‌ها: این پژوهش مداخله‌ای ـ تجربی در 8 گروه موش صحرایی ماده انجام شد که گروه‌ها به ترتیب 1- شاهد، 2- شم، 3- ترومای بدون تخمدان (TBI+OVX)، 4- حلال، 5- دوز فیزیولوژیک استروژن + دوز فیزیولوژیک پروژسترون (E1+P1)، 6- دوز فیزیولوژیک استروژن + دوز فارماکولوژیک پروژسترون (E1+P2)، 7- دوز فارماکولوژیک استروژن + دوز فیزیولوژیک پروژسترون (E2+P1) و 8-دوز فارماکولوژیک استروژن + دوز فارماکولوژیک پروژسترون (E2+P2) تقسیم شدند. تزریق هورمون‌ها به صورت تک دوز و داخل صفاقی دو هفته بعد از اوارکتومی و نیم ساعت بعد از القای ضربه مغزی منتشر به روش مارمارو انجام شد. خیز مغزی به وسیله‌ی اندازه‌گیری محتوای آب مغزی و سلامت سد خونی ـ مغزی به وسیله‌ی میزان رنگ آبی ایوانز خارج عروقی و پیامدهای نورولوژی به وسیله‌ی نمره‌ی نورولوژی حیوانی تعیین شد. یافته‌ها: محتوای آب مغزی، در گروه 8 در مقایسه با گروه حلال و گروه 6، به ترتیب کاهش معنی‌دار 68/2% و 88/2% نشان داد و در گروه 5 در مقایسه با گروه 6، کاهش معنی‌دار29/2% یافت. میزان رنگ آبی ایوانز در گروه‌های 6 و 7 در مقایسه با حلال، به ترتیب کاهش معنی‌دار 1/21% و 7/14% پیدا کرد. نمره‌ی نورولوژی یک ساعت بعد از ضربه‌ی مغزی، در گروه 5 در مقایسه با حلال و گروه 3 به ترتیب افزایش معنی‌دار 5/2 و 2 نشان داد. هم‌چنین در 4 و 24 ساعت بعد از ضربه‌ی مغزی، در همه گروه‌های تزریقی نمره‌ی نورولوژی درمقایسه باگروه 3 افزایش معنی‌دارپیداکرد و در24 ساعت بعد از ضربه، این نمره در گروه‌های 7 و 8 در مقایسه با حلال، افزایش معنی‌دار 2/1 را نشان داد. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که اثر مفید مصرف توأم استروژن و پروژسترون در کاهش خیز مغزی و بهبود پیامدهای نورولوژی، بستگی به دوزی ازاستروژن داردکه باپروژسترون مصرف می‌شود.